Tijdelijke banen kunnen een opstap naar duurzaam werk zijn, maar zijn dat vaak nog niet. De bemiddeling blijkt lastig en het perspectief onzeker. Toch slagen uitvoerders er steeds beter in om praktische bezwaren het hoofd te bieden. Aan de tekentafel en in lokale pilots ontstaan bovendien innovatieve aanpakken. Een vergezicht.
Meteen vast werk vinden is voor uitkeringsgerechtigden een zeldzaamheid aan het worden. Het percentage mensen dat vanuit de WW meteen een vast contract krijgt, daalde in zes jaar tijd van dertig naar zeventien procent.1,2 Voor bijstandsgerechtigden liggen die percentages nauwelijks hoger. Die verschuiving vraagt om een andere bemiddeling naar werk. De laatste jaren is gebleken hoezeer regels en werkwijzen gericht waren – of nog zijn – op vast werk. Bemiddeling naar flexwerk is nog altijd omgeven door praktische belemmeringen en weerstand. Ook ontstaat een tijdelijke vacature vaak acuut en zijn gemeenten nog niet altijd in staat tot een snelle match.
Daar komt nog bij dat die tijdelijke en zelfstandige klussen niet altijd even duurzaam zijn. De kans om opnieuw in de uitkering te belanden is niet denkbeeldig: één op de vier nieuwe WW-aanvragen betreft inmiddels een herhalingswerkloze. 3 Uiteraard kunnen tijdelijke klussen extra inkomsten, zelfrespect en een leuke tijd opleveren. Ook kan de opgedane ervaring een opstap zijn naar een volgende klus. Duurzaam werk hoeft immers geen vaste baan te zijn: het is vooral van belang dat iemand door ontwikkeling en ervaring steeds beter in staat is om aan het werk te blijven, of dat nu bij één werkgever is of bij verschillende. Aan dat perspectief of werkzekerheid schort het echter. In diverse publicaties is al gewezen op het ontstaan van ‘wegwerpmedewerkers’, ‘draaideuruitkeringen’ en een ‘precariaat’; een groep mensen die permanent vastzit in laagbetaalde, kortdurende banen met een grote kans op herhalingswerkloosheid.4
De uitvoering van sociale zekerheid staatvoor de dubbele opgave om de mogelijkhedenvan fl exibel werk optimaal tebenutten, maar op een manier die zogoed mogelijk bijdraagt aan ontwikkeling,inzetbaarheid en (werk)zekerheid.Het eerste vraagt om slim organiseren,het tweede om een innovatieve kijkop arbeidsbemiddeling. Een blik op depraktijk leert hoe taai die klus is, maarook dat er al fl ink wordt gesleuteld aanfl exwerk met perspectief.
