Een re-integratietraject, waarbij een werkloze wordt ondersteund om zo regulier mogelijk werk te vinden, bevat vele keuzemomenten. Het is de klantmanager die deze keuzes maakt, al dan niet in samenspraak met de werkzoekende. In dit artikel exploreren we het begrip samen beslissen. Wat betekent het en waarom is het kansrijk in het domein van werk en inkomen?
Samen beslissen, of in het Engels 'shared decision making', wordt al succesvol toegepast in de zorg. De arts en patiënt zijn gelijkwaardig in het gesprek en nemen samen beslissingen over gezondheids- en behandeldoelen en over de acties die worden ondernomen om die doelen te bereiken. De zorgverlener treedt op als gids bij het maken van een keuze en de patiënt voorzien van relevante informatie over de behandelmogelijkheden. De zorgverlener is ook gids als zij gezamenlijk de voorkeuren van de patiënt in kaart brengen en een gezamenlijke beslissing nemen over de best passende behandeling. Samen beslissen bestaat uit een combinatie van aan de ene kant wetenschappelijke consensus over de (behandeling van de) ziekte en ervaringskennis van de arts en aan de andere kant de persoonlijke voorkeuren en ervaringen van de patiënt (bijvoorbeeld Montori et al., 2013). Een voordeel van het gebruik van samen beslissen is dat het zowel de ruimte voor autonomie en eigen inbreng van patiënten vergroot als het methodisch werken van de professional bevordert.
Instrument
Elwyn et al. (2017) hebben geprobeerd een eenvoudig instrument te maken om zorgverleners de belangrijkste stappen van samen beslissen te leren: het 'three-talk model' (zie figuur 1). In de cirkel in het midden worden actief luisteren en overwegen genoemd, activiteiten die in alle drie stappen van belang zijn. De cursieve tekst in de figuur zijn dialoogsuggesties voor de zorgverlener.