In Noord-Nederland zijn sociale ondernemingen in opkomst, net als in de rest van Nederland. We hebben een eerste regionale verkenning van de aard en omvang van deze sector uitgevoerd. Hoe ziet de groep van sociale ondernemingen in deze regio er uit? Welke belemmeringen komen ze tegen en aan welke ondersteuning hebben ze behoefte?
Sociale ondernemingen onderscheiden zich van traditionele ondernemingen doordat ze maatschappelijke problemen zoals duurzaamheid, leefbaarheid of arbeidsparticipatie aanpakken en daarbij financiële winst ondergeschikt maken aan het maatschappelijke doel. Dit type ondernemerschap is bij uitstek geschikt om meer lokale werkgelegenheid te creëren voor mensen die anders zonder werk blijven. In de Noordelijke regio is dit nog meer dan elders in Nederland nodig. Het percentage uitkeringsontvangers is in de drie noordelijke provincies immers aanzienlijk hoger dan in de rest van Nederland.1 Om die reden hebben de auteurs gezamenlijk de ambitie geformuleerd om sociale ondernemingen in Noord-Nederland te ondersteunen. Hiertoe is een verkennend onderzoek gedaan.
Definitie
In ons onderzoek hebben we de werkdefinitie van de SER2 gehanteerd: ‘Sociale ondernemingen zijn zelfstandige ondernemingen die een product of dienst leveren en primair en expliciet een maatschappelijk doel nastreven, dat wil zeggen een maatschappelijk probleem willen oplossen’. Deze definitie sluit nauw aan bij die van Social Enterprise NL en de Europese Commissie.3 Een sociale onderneming kiest er dus voor om een publieke taak uit te voeren, maar in tegenstelling tot publieke instanties kiest de sociaal ondernemer er voor deze taak in de vorm van een onderneming uit te oefenen. Gemaakte winst wordt voor het merendeel direct teruggeploegd in de onderneming ten behoeve van het realiseren van het primaire maatschappelijke doel.
