Onafhankelijke individuele cliëntondersteuning is een nieuwe vorm van steun voor alle inwoners in Nederland die hulp willen bij het formuleren van hun hulpvraag in het publieke domein. Helaas is deze cliëntondersteuning vaak niet of gebrekkig georganiseerd. Wat is onafhankelijke cliëntondersteuning? Waarom is deze belangrijk? En hoe zou deze er idealiter uit moeten zien?
Mensen die het zelf niet (meer) redden, kunnen een beroep doen op de overheid. Maar in de praktijk is het voor hen erg onduidelijk wat zij kunnen vragen, óf ze wel iets kunnen vragen, wáár zij moeten zijn en hoe zij hulp moeten vragen. Soms weten ze niet goed te formuleren welke ondersteuning ze nodig hebben. Soms spelen schaamte of vraagverlegenheid een rol, soms ook onmacht door laaggeletterdheid, (verstandelijke) beperkingen of gefrustreerdheid door eerdere afwijzingen of ervaren onbegrip bij diezelfde overheden. Het kan óók zijn dat mensen ergens toe verplicht worden – bijvoorbeeld een re-integratietraject naar betaald werk – wat niet bij hun leven of gezondheid past. Ze weten dat vaak niet goed duidelijk te maken, uit angst dat dit de gevolgen heeft voor hun recht op uitkering.
Het waarom
De vraag om onafhankelijke individuele cliëntondersteuning speelt als iemand een beroep doet of wil doen op steun van de overheid. Als die persoon er zelf niet uitkomt, of kwetsbaar is. Deze ondersteuning stelt burgers in staat regie over hun leven te nemen, waardoor zij beter in staat zijn het gesprek met instanties te voeren. De cliënt kan beter zijn hulpvraag formuleren en laat zich niet zo snel aan de kant zetten als hij hoort: ‘Dat doen we niet’. De verhouding tussen hulpvrager en uitvoerende instelling wordt zo meer gelijkwaardig. Ook voor de uitvoerder is het prettig als iemand zelf kan formuleren hoe hij wil participeren en welke hulp hij daarbij nodig heeft. Overigens kan het ook gaan om een vraag die niet tot hulp leidt maar tot een andere verwijzing.