De gemeente Tilburg zoekt naar mogelijkheden om de uitvoering van de participatiewet te verbeteren. Daartoe is het Vertrouwensexperiment opgezet. Met meer aandacht voor de mens en gebaseerd op vertrouwen, in plaats van op controle. De hamvraag: helpt het als daarbij minder regels gelden en burgers meer vrijheid krijgen?
Door het opzetten van het Vertrouwensexperiment heeft de gemeente Tilburg, op initiatief van en samen met een maatschappelijke denktank met Ralf Embrechts (MOM Tilburg) en Jochum Deuten (onderzoeker) als aanjagers, de mogelijkheid gecreëerd om iets anders te proberen. Te onderzoeken of het anders kan, met minder regels en meer vrijheid. Met meer aandacht voor de mens achter het papier en primair gebaseerd op vertrouwen in plaats van controle. In het experiment staat het versterken van de eigen regie van de deelnemer voorop. Er wordt er gevarieerd met het vrijstellen van de sollicitatieplicht, vrijstellen van de re-integratieplicht, het mogen houden van bijverdiensten en het krijgen van een extra bedrag bij een baan. Ook de intensiviteit van de begeleiding is een variabele. Uiteindelijk wordt onderzocht wat het best werkt. Dat onderzoek, uitgevoerd door de Universiteit van Tilburg, is nog in volle gang en de uiteindelijke resultaten worden in de loop van 2020 gepresenteerd. Vooruitlopen op concrete resultaten zou onzorgvuldig zijn. Toch zijn er al werkzame bestanddelen te destilleren uit de eerste ervaringen van deelnemers en coaches.
Wat telt?
Niet alles wat telt kun je tellen, en niet alles wat je kunt tellen telt. Dat geldt zeker bij het Vertrouwensexperiment. De resultaten zullen daarom niet alleen uitgedrukt kunnen worden in harde cijfers. Hoe belangrijk ook, er is méér dat telt dan enkel de uitstroom naar werk. Wat doet het met het welzijn en welbevinden van burgers als ze méér vrijheid krijgen om hun eigen route te bepalen? Als ze meer vanuit vertrouwen en minder vanuit controle bejegend worden? Of als er een extra bedrag wordt uitgekeerd bij het vinden en behouden van een baan? Wordt men daar simpelweg gelukkiger van? En zo ja, wat betekent dat voor hun doen en laten? Die antwoorden zullen we moeten krijgen van de 800 deelnemers die vanaf 1 januari 2018 gestart zijn.
