Het gaat niet goed met de arbeidsintegratie van langdurig werkzoekenden en mensen met een arbeidsbeperking. Het lijkt erop dat iedereen naar elkaar zit te kijken en wijzen voor het verder brengen van de inclusieve arbeidsmarkt. Wie staat er op om dit te doorbreken? Dat is de zogenoemde Dinges, zoals blijkt uit onderzoek naar succesvolle re-integratiepraktijken.
Eind 2019 kwam het SCP met een alarmerend rapport waaruit bleek dat er op de arbeidsmarkt nog steeds geen plek is voor honderdduizenden werkzoekenden. Het zijn vaak mensen die niet voldoen aan het beeld van de ideale werknemer, zoals mensen met een fysieke, verstandelijke of psychische beperking. Ondanks de goede bedoelingen van de Participatiewet, die gemeenten en bedrijven al vijf jaar stimuleert om te werken aan een inclusieve arbeidsmarkt, is de positie van deze groep mensen in de bijstand niet verbeterd. Voor staatssecretaris Van Ark vormde dit aanleiding om de duimschroeven voor deze groep 'achterblijvers' nog eens flink aan te draaien.
Niet-mogers
Maar is het wel terecht om de schuld bij deze groep te leggen? Uit onderzoek blijkt immers dat slechts zo'n tien procent uit niet-willers bestaat. De rest zou je niet-kunners kunnen noemen, maar de term niet-mogers is voor velen meer op zijn plaats. De arbeidsmarkt is niet erg tolerant als het gaat om mensen die wat meer aandacht nodig hebben, wellicht niet altijd even productief zijn of, en dat is erger, niet volledig het evenbeeld zijn van de mensen die hen in dienst moeten nemen. Voordat deze groep actief kan en mag meedoen op de arbeidsmarkt, moeten er heel wat drempels worden weggenomen. De taak om dit te regisseren ligt sinds enkele jaren volledig bij gemeenten. Dus als er ergens de duimschroeven aangedraaid moeten worden dan is het daar wel. En bij werkgevers natuurlijk. Gelukkig is de Participatiewet hier, samen met wat andere wetten, goed op ingericht. Werkgevers kunnen een boete krijgen als zij verhoudingsgewijs weinig mensen met een beperking in dienst hebben en gemeenten die onderpresteren voelen dit direct in hun portemonnee.