Nu de economie aantrekt, ontstaan er ook weer nieuwe kansen op werk. Inzicht in waar de beste kansen liggen is belangrijk. Want dit kan werkzoekenden op ideeën brengen en richting geven bij het zoeken naar werk of denken over scholing. UWV heeft recent verschillende methoden ontwikkeld om inzicht te krijgen in de kansen.
Een beroep kan voor de één kansrijk zijn, maar hoeft dat voor de ander niet te zijn. Daarom is het verstandig om op verschillende manieren naar het begrip ‘kansrijke beroepen’ te kijken. Eén daarvan is door een overzicht te geven van zogenoemde krapteberoepen: beroepen met naar verhouding veel vraag in relatie tot het beschikbare aanbod. Vaak hebben werkgevers dan moeite om vacatures te vervullen. De afdeling Arbeidsmarktinformatie en -advies van UWV heeft in 2014 een methode ontwikkeld die zicht biedt op concrete krapteberoepen. Daarbij wordt eerst gekeken naar eigen cijfers, bijvoorbeeld over werkzoekenden, vacatures en de mate waarin WW’ers erin slagen werk te vinden. Deze cijfermatige analyse leidt tot een voorlopige lijst van krapteberoepen, die vervolgens wordt voorgelegd aan arbeidsmarktprofessionals uit de praktijk. Dit zijn bijvoorbeeld adviseurs van werkgeversservicepunten, brancheorganisaties, bonden, O&O-fondsen, uitzendbureaus of individuele werkgevers. Op basis van deze methode heeft UWV in 2014 en 2015 overzichten gepubliceerd met krapteberoepen. Eind 2016 verschijnt een update. Figuur 1 toont een aantal voorbeelden.
Duidelijk is dat een groot deel van de moeilijk vervulbare vacatures betrekking heeft op technische en ICT-functies. In de ICT zijn vooral vacatures op de hogere niveaus moeilijk in te vullen. In de techniek gaat het naast hoger opgeleiden ook om vakmensen met een middelbare opleiding, zoals monteurs, cnc-verspaners of metselaars. De krapte beperkt zich echter niet alleen tot techniek en ICT. Er zijn ook steeds vaker signalen dat bijvoorbeeld zelfstandig werkend koks, vrachtwagenchauffeurs en hoveniers moeilijk te vinden zijn. In de zorg gaat het bijvoorbeeld om wijkverpleegkundigen of hbo-verpleegkundigen in een ziekenhuis. Inmiddels heeft UWV ook regionale overzichten met krapteberoepen gepubliceerd. Dat geeft nog meer concrete aanknopingspunten voor regionale arbeidsmarktinitiatieven en de advisering aan werkzoekenden.
Meerdere arbeidsmarktprofessionals geven aan dat de krapte in de gesignaleerde beroepen zal voortduren als de economie blijvend aantrekt. Ook de vergrijzing leidt de komende jaren tot het vertrek van ervaren vakmensen. Daarmee bieden deze beroepen dus goede kansen op werk. Het overzicht van krapteberoepen kan ook aanknopingspunten bieden voor scholing. Daarbij moet worden aangetekend het vaak gaat om beroepen waarvoor een gerichte opleiding is vereist.
