De meeste mensen met schulden kloppen niet aan voor hulp. Ze zijn bij gemeenten en wijkteams onbekend. Met vroegsignalering krijgen gemeenten wel zicht op deze onbekende schuldenaars. Steeds meer gemeenten zoeken naar een effectieve aanpak. Tijdens het eerste landelijk overleg vroegsignalering in december deelden ze ervaringen.
De aanpak van vroegsignalering op basis van betalingsachterstanden van vaste lasten breidt zich langzaam maar zeker als een olievlek uit. Nijmegen startte in september 2016, geïnspireerd door Vroeg Eropaf in Amsterdam en de mogelijkheden van VindPlaats Schulden (VPS) van het BKR, en sloot voor de gezamenlijke aanpak een convenant met zorgverzekeraars, energie- en waterbedrijf, woningcorporaties en de gemeente (incasso en belastingen). Deze partijen melden recente betalingsachterstanden aan VPS, waar ze worden verwerkt tot een signaal waarop ‘gelopen wordt’.1
Uitdokteren
Zoals we eerder schreven in Sociaal Bestek heeft Nijmegen de aanpak gedegen voorbereid door met partijen de formules voor ‘het signaal’ uit te dokteren, in detail het proces in te richten, de privacy-vereisten in acht te nemen en ieders taak en verantwoordelijkheid in een convenant vast te leggen.2 Andere gemeenten klopten aan om meer te weten te komen over de organisatie en opzet van vroegsignalering en de praktijk. Projectleider Maria Buur nam vervolgens het initiatief om met een groep gemeenten periodiek bij elkaar te komen om ervaringen uit te wisselen en hete hangijzers door te spreken.3 Vanwege de grote interesse is samen met het project Landelijke uitrol vroegsignalering4 op 12 december jl. een bijeenkomst georganiseerd met zo’n zestig mensen. Daar is een preview gegeven van de handreiking Privacy en het rapport Lessen uit de praktijk5, en zijn ervaringen gedeeld, onder andere over de wijze van benadering van schuldenaren, het samenstellen van ‘het signaal/de match’, en welke problematiek je achter de voordeur aantreft. De bijeenkomst leverde waardevolle inzichten op, die ook bruikbaar zijn voor gemeenten die met vroegsignalering willen starten. De belangrijkste behandelen we in dit artikel.
