Een proeftuin digitale democratie brengt actieve burgers, bestuurders en ambtenaren van gemeenten en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voor twee jaar in een experiment bij elkaar. Provincies en gemeenten mobiliseren en versterken online burgerbetrokkenheid bij lokaal beleid. De stand van zaken.
Burgerbetrokkenheid in Europa is ziek, stelde cultuurhistoricus David van Reybrouck in zijn pamflet ‘Tegen Verkiezingen’. Het volk is de gekozen politici moe. De dalende opkomstpercentages laten het zien, net als het krimpend aantal leden van politieke partijen. Er is sprake van een democratisch vermoeidheidssyndroom. Dat klopt. Aan de andere kant valt op dat burgers de politiek weliswaar beu zijn, maar tegelijk zeer betrokken zijn bij politieke vraagstukken. Zij nemen het heft in eigen hand. Zij willen zelf organiseren, bijvoorbeeld in de zorg en meebeslissen, bijvoorbeeld over begrotingen. Dat doen zij op straat, in de buurt én nu ook op online platforms.
Digitale democratie is het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT) binnen de democratie. Het directe doel van digitale democratie is om burgers online instrumenten te bieden om hun ideeën te delen, voorkeuren aan te geven en hun stem te laten horen in besluitvorming.
Digitale tools kunnen zowel de participatieve democratie versterken door burgers te ondersteunen om zichzelf te organiseren en initiatief te nemen, als de representatieve democratie versterken door inspraak te faciliteren in besluitvormingsprocessen van overheden. Bij deze laatste optie kan digitale democratie burgerbetrokkenheid vergroten door naast traditionele participatie burgers ook een online kanaal te bieden om te participeren. Mensen die gewoonlijk niet deelnemen aan inspraakavonden, burgertoppen, burgerbegrotingen of buurtschouwen wegens bijvoorbeeld fysieke beperkingen of druk werk kunnen via online platforms wel meedoen, meedenken en meebeslissen over ontwikkelingen in hun buurt, stad of land.