Wijkteams zijn druk met de vormgeving van hun samenwerking en het werken aan individuele zorgvragen. Zo druk, dat ze nog te weinig toekomen aan het benutten van de buurt, de bewoners en hun voorzieningen. Wat zijn de knelpunten? En hoe kunnen buurthuizen en multifunctionele accommodaties de wijkteams versterken?
De buurt is het niveau waarop mensen hun sociale netwerken kunnen versterken om waar nodig een beroep op anderen in de buurt te kunnen doen, een oogje in het zeil te houden of bijvoorbeeld een hobby te delen. Op die manier blijft het mogelijk voor mensen om op zichzelf in de buurt te blijven wonen. Met anderen in contact raken gaat niet vanzelf. Buurthuizen en multifunctionele accommodaties (MFA’s) kunnen daar een bijdrage aan leveren door ontmoeting tussen buurtbewoners mogelijk te maken. Maar wat zijn eigenlijk MFA’s? In welke vormen kom je ze tegen? Hoe zijn ze georganiseerd? Het rapport1 waarin Movisie stelt dat wijkteams de mogelijkheden in de buurt nog te weinig benutten, noemt vier knelpunten die wijkteams moeten aanpakken. Per knelpunt komt in dit artikel aan de orde hoe wijkteamleden daarbij de kracht van buurthuizen en MFA’s kunnen inzetten. Het geheel is gelardeerd met goede (veelal Noord-Brabantse) voorbeelden.
Samenstelling
Vaak gaat op: hoe kleiner een kern, hoe meer bundeling van functies. Denk aan bijvoorbeeld MFA Bremerpoort in Ulicoten met een basisschool, kinderopvang, sportzaal, dorpshuis, een dienstencentrum met onder meer een Wmo-loket, een servicepunt voor pakketjes, afhaalpunt medicijnen en eens per week brood van de bakker, plus twee huisartsenpraktijken met een spreekuur. In een grotere kern bestaan vaak meer maatschappelijke voorzieningen verspreid over de kern en bestaat de noodzaak niet alles te centraliseren. Buurthuizen kunnen daar ook naast MFA’s voorkomen. Zo heeft MFA MuzeRijk in Uden twee basisscholen, een buurthuis, gezondheidszorg en een sporthal onder één dak. De bibliotheek, huisarts en apotheek maken er geen deel van uit. Oorspronkelijk was het idee in elk van de vier wijken van Uden een MFA neer te zetten. Het is er bij een gebleven. De grote steden beschikken vaak over grote MFA’s op wijk- of stadsdeelniveau met meer kantoorruimte en spreekkamers, voor een groot aantal inwoners. De laatste jaren zijn in grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag Huizen van de Wijk ontstaan.2 Ook dat zijn MFA’s. MFA’s van een dergelijke omvang zijn niet geschikt voor het stimuleren van sociale samenhang op buurtniveau.3
