Het zijn van die lastig te vertalen woorden. Naoberschap lijkt op het minstens zo moeilijk te vertalen Friese woord ‘mienskip’. Elk vervangend Nederlands woord raakt de kern net niet. Het is meer dan goede buren (naobers) zijn of een goede gemeenschap (mienskip) zijn.
Als Drentse burgemeester ervaar ik ‘naoberschap’ in de praktijk. Niet voor niets heet de maatschappelijke poot van de plaatselijke voetbalclub ‘Fc Emmen Naoberschap’.
Bij mijn herbenoeming als burgemeester van Emmen ga ik op dit wezenlijke kenmerk van de Drentse gemeenschap in. Een voorbeeld werkt het beste. Twee jaar geleden verongelukt Isabelle, een lief meisje van 8 jaar uit Schoonebeek. Gruwelijk. De doodschrik van iedere ouder. Maar het dorp van een kleine 5.000 inwoners gaat om het gezin heen staan. Behalve troostende armen, warme maaltijden en honderden kleine gebaren, wordt een mooi project ontwikkeld. In de ‘Familieboerderij Isabelle’ moeten troost en naoberschap bij elkaar komen.
Bij de openingshandeling las ik bijgaande column voor:
“De vlieger
Als ik het terrein achter het NAM-gebouw in Schoonebeek oprijd, zijn er al heel wat mensen. In de lucht worden we begroet door een vlieger. Onwillekeurig denk ik aan dat vliegerlied van Andre Hazes: “ik heb hier een brief voor mijn moeder, die hoog in de hemel is”.
Maar het is Isabelle die hoog in de hemel is, of ergens anders op een hopelijk mooi plekje. Ze verongelukte, precies twee jaar geleden. Eén moment van onbedachtzaamheid… Even niet uitkijken bij het oversteken, ongetwijfeld al honderd keer door haar lieve ouders voorgedaan hoe het wel moet. Een heel dorp was met de familie in tranen. Een mooi leven na acht jaar ineens gestopt, als een trein die hard tegen het stootblok rijdt.
Isabelle hield van dieren en de natuur. Het idee is om in haar dorp iets moois neer te zetten, een kinderboerderij. Precies twee jaar na het overlijden van Isabelle geven we het startschot.
Tussen de honderden mensen ontmoet ik al snel Hellen en Toby, haar ouders. Wat moet dit een bijzondere dag voor hen zijn, een achtbaan van emoties. Ze worden gesteund door een fantastisch stichtingsbestuur.
In de lucht zwiept de vlieger vrolijk van links en rechts. In haar ontroerende openingswoord vecht Hellen moeizaam tegen de tranen. Dat vindt niemand raar. Aansluitend heb ook ik wel eens een meer eenvoudige toespraak gehouden. Spreken in het openbaar heb ik na al die jaren wel onder de knie, maar dit is ander werk. In mijn toespraak geef ik een groot compliment aan het dorp Schoonebeek. In de zware tijd na het overlijden van de lieve Isabelle, liet Schoonebeek zien dat Naoberschap met hoofdletters kan worden geschreven. Dat gaf de familie een enorme steun. Laten we met elkaar ook dit mooie project ondersteunen, zeg ik. Als vader van drie even mooie dochters kan ik het verdriet enigszins bevatten, maar ik kom nooit bij de echte diepte van de rouw. Zelf lever ik een bescheiden bijdrage door de opbrengst van mijn nieuwe boekje volledig te doneren. Het is uitgekomen op 23 maart en kost 12,50*.
Daarna onthullen we samen de naam van de kinderboerderij: “Familieboerderij Isabelle”. Op het podium halen klasgenootjes van Isabelle herinneringen op. Ik mag ze interviewen. Het is muisstil op het veld als twee meiden snikkend de liefste dingen zeggen: “we vinden het heel erg dat je er niet meer bent”. Ook burgemeesters vegen wel eens snel een traan van een wang.
Daarna roep ik tientallen kinderen naar voren die de naam hebben bedacht. Elk grapje gaat er opgelucht in. We halen weer een beetje adem. De aanwezigen zetten ter afsluiting een plantje in het eerste perkje. En in de lucht kijkt de vlieger tevreden toe.”
Eric van Oosterhout
*het boekje is te bestellen bij Uitgeverij Drenthe en kost 12,50, excl. verzendkosten