Het jongetje zit met zijn ouders en zusjes te eten in de grote zaal van het voormalige Fletcher-hotel in Emmen. Het is net ingericht als noodopvang van asielzoekers. De eerste honderd gasten zijn gearriveerd uit het overvolle centrum in Ter Apel. Vergeleken met de noodtenten aldaar moet het hier een oase van rust zijn. De COA-manager leidt mij rond.
Het gezin eet een magnetronmaaltijd, maar ik zie dat het hem smaakt. De maaltijden komen uit Budel, wordt mij verteld. Dat is 260 kilometer rijden naar Emmen. Om misverstanden te voorkomen: het wemelt van de restaurants in het mooie Drenthe. Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en vreemde inkoopregels.
Glimlach
Het mannetje laat zijn Brabantse eten goed smaken. Zijn moeder stoot hem even aan en wijst naar ons. Dan schenkt ze twee bekertjes cola in. Hij brengt ze in zijn iets te grote jasje een voor een naar ons zonder een druppel te morsen. Aan zijn motoriek mankeert niks. We bedanken hem met twee handen voor de borst. Hij glimlacht even naar die vreemde mensen. Wat zou er door dat mooie koppie heen gaan? Hij komt of uit Syrië of uit Afghanistan. We kunnen het zonder tolk niet vragen; hij is er net. Met een beetje pech heeft hij al meer meegemaakt in zijn leventje dan ik in mijn hele zestig jaar. Ik drink het plastic bekertje leeg, terwijl ik cola eigenlijk niet zo lekker vind.
Het doucheputje raakt verstopt, terwijl de kraan blijft doorstromen.
Eric van Oosterhout, burgemeester Emmen
Anderhalve week geleden bereikte ons het verzoek of we versneld wat konden betekenen voor buurgemeente Ter Apel. Mijn collega daar ken ik al jaren. Als hij enigszins wanhopig klinkt, is het goed mis. En dat is het ook. In een centrum waar al 2.000 mensen verblijven, is een structurele overloop van 750 mensen echt te veel. Het doucheputje raakt verstopt, terwijl de kraan blijft doorstromen.
Ons college reageert begripvol en de fractievoorzitters een paar dagen later ook. Ook de eigenaar van het hotel is snel bereid om de plannen voor het zorghotel nog even uit te stellen. Hij weet uit eigen jeugdervaring dat het niet ieder mens op de wereld voor de wind gaat.
Gissen naar de redenen
In het weekend waarin in Emmen 150 mensen worden opgevangen, zijn er nog vier andere plekken waarin dat gebeurt. In de rest van Nederland blijft het stil. Het NOS-bericht geeft aan dat “Noord-Holland niet voor commentaar bereikbaar was”. Tja. Een taakstelling van 100 mensen opvangen per provincie om de ergste nood te ledigen lijkt toch niet de grootste opgave voor een van de rijkste landen van de wereld. Deze vraag kwam bovendien niet uit de lucht vallen; dit probleem was al langer bekend.
Het blijft gissen naar de redenen. Is het onvoldoende regie en versterken van de urgentie vanuit het Rijk? Is het de angst voor verzet vanuit de bevolking (“wij zoeken ook een huis”)? Is het de druk vanuit populistische partijen die een fatsoenlijk debat over het vluchtelingenvraagstuk in de weg staat?
Ik weet het niet. Ik weet wel dat mijn cola-ober deze weken een stuk beter slaapt. En ik ook.
Eric van Oosterhout, burgemeester Emmen
