Sociaal Bestek is met deze editie na tachtig jaar voor het eerst niet meer op papier verschenen. Wij zijn een digitaal blad geworden dat online gelezen moet worden. Daar zijn wij echt niet de eerste in, maar na tachtig jaar papier is het wel wennen: scrollen in plaats van een bladzijde omslaan. Ondanks deze verandering blijft de inhoud voorop staan. We blijven bij de bedoeling van Sociaal Bestek. Informeren over ontwikkelingen en de achtergronden daarbij rondom de thema's werk, inkomen en zorg.
Werken vanuit de bedoeling is ook wat steeds meer gemeenten aan het herontdekken zijn. Ellen de Bruin van de gemeente Leeuwarden beschrijft de stappen die daar genomen worden om de medewerkers, van beleid tot uitvoering, 'omgekeerd' te laten toetsen. Want wat is de gedachte van de wet en wat is er echt nodig? De Participatiewet is bijvoorbeeld bedoeld om mensen in een bestaansminimum te laten voorzien. Alleen gebeurt het nog te vaak dat mensen dieper in de problemen komen door de strikte toepassing van individuele artikelen. We kunnen de regels juist toepassen, maar is de persoon die er een beroep op doet wel geholpen? Cru gezegd: 'operatie geslaagd, patiënt overleden.' En is er voldoende oog voor de (onbedoelde) effecten tussen de verschillende wetten in het sociale domein?
De omgekeerde toets lijkt een logische denkwijze, alleen zijn we in Nederland steeds meer vanuit de letter van de wet gaan werken en niet vanuit de bedoeling. Een interessante methodiek om hierbij in te zetten is het Intervisie+ model. René Kersten en Kazimier Helfenrath van de Fontys Hogeschool HRM en Psychologie hebben dit model in een artikel beschreven. Een model dat verder gaat dan het verbeteren van het functioneren van de beroepsbeoefenaar.
Werken vanuit de bedoeling is belangrijk en noodzakelijk. Het helpt om problemen sneller aan te pakken en op te lossen. Dit in combinatie met meer preventief werken en het voorkomen van (verdere) problemen kan gemeenten helpen om meer grip op het sociale domein te krijgen. Bijvoorbeeld door vroegsignalering bij schulden. Wolter Dirk van Dam en Ruud Stienissen van Kurtosis beschrijven hoe betere monitoring hierop kan leiden tot meer efficiëntie en meer effectiviteit. Want het voorkómen van problemen is nog altijd beter, dan dat het oplossen ervan de bedoeling wordt.
