Prostitutie Maatschappelijk Werkers helpen bij nieuwe invulling van het leven
Prostitutie Maatschappelijk Werkers (PMW’ers) helpen mensen die in de seksbranche werken met het zoeken naar een nieuwe invulling van hun leven. Dat is niet altijd eenvoudig. In dit artikel vertellen we meer over de uitdagingen die bij het stoppen met sekswerk spelen en laten we zien hoe sekswerkers [1] en Prostitutie Maatschappelijk Werkers deze uitdagingen samen het hoofd bieden.
DOOR Yannick Bleeker en Gianni van den Braak
Na drie periodes van tijdelijke subsidieverstrekking ontvangen gemeenten vanaf dit jaar structurele gelden voor de financiering van ondersteuning aan sekswerkers die willen stoppen. Deze financiering wordt verstrekt aan 18 DUUP-gemeenten [2]: centrumgemeenten die de besteding van de gelden in de regio coördineren. In de meeste regio’s wordt de ondersteuning aan deze sekswerkers aangeboden via uitstapprogramma’s, uitgevoerd door organisaties met specifieke expertise om sekswerkers te kunnen helpen. Deze organisaties doen Prostitutie Maatschappelijk Werk (PMW). Men doet vaak aan actief offline en online veldwerk om in contact te komen met sekswerkers. Daarnaast vinden er doorverwijzingen plaats vanuit bijvoorbeeld de GGD, BOA’s of andere hulpverleners. De organisaties hebben te maken met een veelzijdige seksbranche bestaande uit verschillende subbranches zoals raamsekswerk, escort (zelfstandig of via een bureau), straatsekswerk, thuissekswerk, sekswerk in clubs of privéhuizen en erotische massagesalons. Veel van de sekswerkers die in deze subbranches werken, overwegen vroeg of laat om uit de seksbranche te stappen [3]. Dit proberen zij eerst vaak zelfstandig, maar onder andere door de complexiteit van het stoppen, hebben ze daar soms hulp van PMW bij nodig. Daarnaast hebben sommige sekswerkers negatieve ervaringen met reguliere hulpverleners. Het is voor hen dan prettiger om samen te werken met PMW die specifiek op hun doelgroep gericht is. Ten slotte is het een branche die gevoelig is voor misstanden en mensenhandel. Daarom zijn er hulporganisaties die specifiek gericht zijn op deze doelgroep van sekswerkers.
Drie profielen
Recent onderzoek van Regioplan leert ons meer over de behoeften van sekswerkers die willen stoppen en de mate waarin ondersteuning op deze behoeften aansluit. In het onderzoek kwamen we behoeften op alle leefdomeinen tegen, zoals het vinden van een nieuwe, betaalbare woning, het vinden van passend werk, het oplossen van fysieke of psychische belemmeringen, het aanleren van nieuwe normen en omgangsvormen, het aanpakken van schulden en het volgen van een cursus of opleiding. Daarnaast zien we dat de omstandigheden waarin en de beweegredenen waarmee een sekswerker aan het werk begint voor een belangrijk deel bepalen wat het stoppen met sekswerk later moeilijk maakt. In het onderzoek worden drie profielen van sekswerkers die deelnemen aan uitstapprogramma’s omschreven. We benadrukken dat deze profielen niet alle sekswerkers in de Nederlandse seksbranche typeren, maar dat ze alleen betrekking hebben op sekswerkers die op enig moment besluiten om met professionele hulp uit te stappen. Het zijn bovendien ‘slechts’ profielen. De enorme veelzijdigheid aan sekswerkers en hun verhalen maakt dat bijna niemand van hen perfect in een van de profielen past.
1. De autonome sekswerker met praktische vragen. Deze eerste groep sekswerkers heeft zelf besloten om aan sekswerk te beginnen. Geld verdienen voor een specifiek doel gecombineerd met interesse in het werk was de reden om dit werk te gaan doen. De sekswerker is nooit compleet afhankelijk geweest van de inkomsten uit sekswerk, maar waardeerde de extra financiële mogelijkheden. Het werk heeft hen (ook) positieve ervaringen gebracht zoals spanning, meer zelfverzekerdheid en onafhankelijkheid. Een gebrek aan toekomstperspectief of het krijgen van een vaste relatie leidt tot de wens voor ander werk. Het is een groep sekswerkers die veel van de uitdagingen, die bij het stoppen met sekswerk komen kijken, zelf het hoofd kan bieden. Desalniettemin kunnen zij vaak wel praktische hulp gebruiken bij het aanvragen van een uitkering en bij het zoeken naar ander betaald werk. Voor deze groep is het stoppen met het werk een carrièreswitch. Het gaat hier vaak om Nederlandse sekswerkers die relatief jong zijn en werkzaam kunnen zijn geweest in alle subbranches. Een sekswerker uit het onderzoek die nu alleen nog af en toe vaste klanten ontvangt: ‘Ik was niet geschikt voor werk waarin ik niet de regie in eigen handen heb. Als ik een dag niet kon [werken, red.], dan kwam ik niet, en dat was prima. Bij de Albert Heijn als caissière bijvoorbeeld, dan kan dat niet. Het [werk als sekswerker] gaf me dus een bepaalde vrijheid.’
Dit was slechts een preview van het hele artikel. Altijd op de hoogte zijn van de laatste stand van zaken in het sociaal domein? Neem dan een abonnement op Sociaal Bestek.
