Op 7 juli 2016 heeft minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Tweede Kamer de kabinetsreactie gestuurd op het SCP-rapport ‘Vraag naar arbeid 2015’.1 Naar deze reactie was specifiek gevraagd door de Tweede Kamerfractie van de SP.1
Om de twee jaar verschijnt het rapport ‘Vraag naar arbeid’. Het rapport schetst de situatie op de arbeidsmarkt en de ontwikkelingen ten aanzien van een aantal belangrijke beleidsthema’s vanuit het perspectief van werkgevers. De resultaten zijn gebaseerd op gegevens van het ‘Arbeidsvraagpanel’, een langlopend onderzoek onder vestigingen van bedrijven en instellingen in Nederland met vijf of meer werknemers. De recentste gegevens zijn verzameld in de periode april 2013 - april 2014. Het Arbeidsvraagpanel wordt sinds 1989 gehouden. Het is dus mogelijk de ontwikkelingen door de jaren heen te volgen. De investeringen van werkgevers in personeel kunnen worden geplaatst in het licht van twee belangrijke ontwikkelingen op de arbeidsmarkt: de economische crisis en de flexibilisering van de arbeid.
Mobiliteit
De gevolgen van de economische crisis zijn duidelijk terug te zien in de cijfers. In 2013 geeft bijna de helft van de bedrijven (47%) aan dat de omzet is afgenomen. In 2011 was dit nog veertig procent. In 2013 waren ook meer bedrijven bezig met krimp dan in 2011. Vooral de sector bouwnijverheid is getroffen door de crisis. Bedrijven hebben aan den lijve ondervonden welke invloed een neerwaartse conjunctuur heeft. Terwijl in 2003 slechts een kwart van de bedrijven aangaf dat hun organisatie sterk gevoelig is voor schommelingen in de conjunctuur, was dit in 2013 gestegen tot boven de veertig procent. De invloed van de economische crisis is ook in de personeelsstromen terug te zien. De mobiliteit op de arbeidsmarkt nam af: zowel de in- als de uitstroom van personeel is in 2012 gedaald ten opzichte van 2010. Steeds meer werkgevers gaven aan dat er sprake is van overbezetting in hun organisatie. In 2006 gaf nog geen vier procent van de werkgevers aan dat hier sprake van was, in 2012 was dit vijftien procent. Uit het rapport blijkt dat 37 procent van de bedrijven met krimp of ontslag geen ondersteuning biedt aan personeel dat zijn werk kwijtraakt (omscholing, loopbaanoriëntatie, bemiddeling naar nieuw werk). Een vijfde van het aantal bedrijven waar ontslagen zijn gevallen heeft een sociaal plan waarin de voorzieningen staan beschreven die werknemers ontvangen bij collectief ontslag. Van-werk-naar-werkactiviteiten komen veel vaker voor in de sectoren overheid, onderwijs en zorg en welzijn dan in andere sectoren.