Gemeenten houden in het eerste jaar van de extra verantwoordelijkheden in het sociale domein geld over. Toen dit duidelijk werd, startte een nationale discussie. Daarin wordt schande gesproken over dit feit. De teneur lijkt dat gemeenten of te veel hebben geknepen in de uitgaven en dus het beleid op de helling moet, ofwel dat gemeenten alsnog te veel geld van het Rijk hebben gekregen en dus nog wel verder gekort zouden kunnen worden. Maar het debat dient in mijn ogen wel in het juiste perspectief geplaatst te worden.
Gemeenten houden in het eerste jaar van de extra verantwoordelijkheden in het sociale domein geld over. Toen dit duidelijk werd, startte een nationale discussie. Daarin wordt schande gesproken over dit feit. De teneur lijkt dat gemeenten of te veel hebben geknepen in de uitgaven en dus het beleid op de helling moet, ofwel dat gemeenten alsnog te veel geld van het Rijk hebben gekregen en dus nog wel verder gekort zouden kunnen worden. Maar het debat dient in mijn ogen wel in het juiste perspectief geplaatst te worden. De hijgerigheid moet eruit, om ruimte te creëren voor een inhoudelijk debat over de vraag: hoe komen we tot een daadwerkelijke verbeterslag binnen het sociale domein, waarbij we de zelfraadzaamheid van onze burgers nog verder kunnen versterken en de basale zorg voor onze burgers in stand kunnen houden?
In de aanloop naar de transitie was er tot kort voor de start veel onduidelijk, zowel wat betreft de exacte taken en verantwoordelijkheden, als wat betreft het geld. Vanuit die onzekerheid en onder enorme tijdsdruk hebben veel gemeenten toen gekozen voor een behoedzame inrichting van die nieuwe taken, maar hebben ze ook veelal een financiële buffer gecreëerd. Juist vanuit zorg voor haar inwoners. Het doel was dus niet om geld over te houden. Het doel was om enerzijds goede zorg te bieden, maar anderzijds ook goed algemeen financieel beleid te voeren. Geen enkele gemeente wil een begrotingsjaar afsluiten met een (groot) tekort, zeker niet na een aantal uiterst magere jaren waarbij financiële buffers behoorlijk uitgeput zijn geraakt. Maar ook geen enkele gemeente wil schrijnende situaties waarin mensen verstoken blijven van de noodzakelijke zorg. En zo geschiedde. De meeste commotie ontstond rond de uitvoering door de Sociale VerzekeringsBank. En daarbij toonden veel gemeenten juist dat ze bereid zijn in schrijnende situaties een oplossing te bieden.