De kans om ooit een psychische aandoening te krijgen is veertig procent. Een blijvende en ernstige beperking kan het gevolg zijn. Voor het tijdig herkennen van psychische problemen en hoe hierop te handelen is er nu een cursus. Evelien Wagemakers, manager van GGzE over Mental Health First Aid.
‘Mensen staan er niet bij stil hoe vaak psychische aandoeningen voorkomen. De kans dat je ooit in je leven een psychisch probleem krijgt is 40 procent. Ieder jaar heeft 25 procent van de volwassenen tot 65 jaar een veelvoorkomende psychische aandoening, zoals depressie, angst of middelengebruik. Grote kans dus dat dat iemand in je omgeving is of jij zelf hiermee te maken krijgt. Dan is het goed dat je weet hoe je dergelijke problematiek herkent en hoe je adequaat kunt handelen.’ Evelien Wagemakers wijst op het taboe dat er nog steeds rust op psychische aandoeningen. ‘Dat komt door de grote onwetendheid: dat het zo vaak voor komt, over wat het precies is en wat het teweeg brengt voor de persoon in kwestie. Gevolg is dat mensen het onderwerp uit de weg gaan, en dat er allerlei etiketten worden geplakt. Denk maar aan de discussie over “de verwarde persoon”, of het etiket “gestoord”. Begrippen die stigmatiserend zijn en niets met de aandoening te maken hebben. Maar ook de persoon die met het probleem zit, durft er vaak niet over te praten of hulp te zoeken, of herkent het probleem zelf niet.’
Eerste hulp
Wagemakers legt uit dat je geestelijke gezondheid net als fysieke gezondheid kunt beschouwen als een breed spectrum; aan de ene kant de situatie van geestelijk gezond en aan de andere kant de aanwezigheid van een psychische aandoening. ‘In je leven bevind je je telkens op een ander punt binnen dit spectrum. Je kunt geestelijk gezond zijn: je hebt je emoties in de hand, kunt helder denken en kunt goed met anderen omgaan. Een psychisch probleem is een breed begrip waar aandoeningen onder vallen, maar ook symptomen die tot een aandoening kunnen leiden als er niet wordt ingegrepen. We spreken van een psychische aandoening als die invloed heeft op de manier van denken van een persoon, zijn emotionele staat en zijn gedrag. Het verstoort de mogelijkheden om te werken, andere dagelijkse dingen te doen en sociale relaties te ontwikkelen en onderhouden. De aandoening kan vervolgens leiden tot ernstige en blijvende schade. Net als met lichamelijke aandoeningen spreken we dan over “leven met een beperking”. Om te voorkomen dat er blijvende schade ontstaat is het belangrijk er zo snel mogelijk bij te zijn. Hierin kan Mental Health First Aid, kortgezegd MHFA, een rol spelen.’
