Naast kwade opzet schuilt er vaak persoonlijk leed of onvermogen achter misbruik van voorzieningen. Veel regelingen hangen af van het woonadres, maar hoe weet je of mensen echt wonen waar ze zeggen te wonen? Via de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA) kunnen hulpverlening en handhaving elkaar helpen.
Komt een boete of een factuur terecht onbestelbaar retour, of ‘duikt’ de schuldenaar alleen voor dit soort post? Wie in de problemen zit gebruikt zijn woonadres vaak niet geheel correct. Soms zien we op hetzelfde adres zowel daders als slachtoffers van misbruik. En dat terwijl veel regelingen wel zijn gebaseerd op dat adres: allerlei toeslagen of voorzieningen worden op die grond toegekend of op de vraag wie daar nog meer wonen, samen met de aanvrager. Controle daarop is dus belangrijk voor een rechtmatige toekenning. Diensten en systemen die langs elkaar heen werken openen kansen voor misbruik. Nieuwe technieken maken het nu echter mogelijk als één overheid op te treden. Het signaleren van problemen of het aanpakken van fraude lukt zo veel beter: dat bleek uit een succesvol project dat in 2015 is gestart, de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA).
Het Kabinet heeft in april van dit jaar besloten de LAA structureel in te voeren. Daarin werken de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Veiligheid en Justitie, Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Financiën, BZK en meer dan 170 gemeenten, succesvol samen. Om dit mogelijk te maken is in opdracht van BZK door ICTU een projectorganisatie ingericht. De gemeenten onderzoeken de juistheid van adressen in de Basis Registratie Personen (BRP) met risicosignalen die rijksdiensten leveren via LAA. De gemeenten doen daarmee eigen adresonderzoek en ze gaan zo nodig aan huis controleren met een applicatie van LAA, op basis van uitwisseling van informatie tussen de diensten. In dat gemeentelijk onderzoek is overleg belangrijk tussen Burgerzaken, Sociale Zaken en andere afdelingen: wat weten we samen al over de bewoning op dit adres, wat onderzoeken we precies, wat gebeurt er met de uitkomst? Optreden als één overheid geeft zo veel meer rendement.