Door de stijgende werkloosheid, onzekerheid op de arbeidsmarkt, bezuinigingen en stijgende vaste lasten, komen steeds meer mensen met een laag inkomen financieel gezien in de problemen. De gemeenten Zwolle en Kampen presenteerden daarom samen met de corporaties een tien punten plan, gericht op lagere woonlasten.
Eind 2014 legde een Nibud-onderzoek naar betaalbaarheid in Zwolle bloot wat in de afgelopen jaren geleidelijk is ontstaan door huurharmonisatie, stijgende andere vaste lasten en dalende inkomens: mensen met een inkomen op bijstandsniveau hebben moeite om hun vaste lasten te betalen en houden geen geld over voor minimale vormen van meedoen aan de samenleving zoals sport of een hobby. Voor de gemeenten Zwolle en Kampen en de corporaties was dit in het voorjaar van 2015 aanleiding om samen een agenda voor betaalbaar wonen op te stellen. De agenda bestaat uit een tien punten plan met maatregelen gericht op lagere woonlasten: passend toewijzen van woningen, gematigde huurstijgingen, lagere energielasten door investeringen in energiemaatregelen en onderzoek naar een woonlastenfonds. Verder bevat de agenda maatregelen gericht op het vergroten van het aanbod van goedkope woningen in de stad: woningen met kortere exploitatieduur, een flexibele schil, focus bij nieuwbouw op goedkope woningen, en geen sloop of verkoop van goedkope woningen, tenzij.
Grenzen
‘Het was een boeiend en ingewikkeld proces om te komen tot de agenda. We zijn er erg trots op dat het gelukt is om concrete afspraken te maken en het thema van betaalbaarheid van de vaste lasten duidelijk op de agenda te zetten’, vertelt Berenda de Paus, senior adviseur wonen van de gemeente Zwolle. Zij heeft het project samen met haar collega Astrid Dekker (senior adviseur bijstandsverlening en armoedebestrijding) namens de gemeente uitgevoerd. ‘Wat het vooral ingewikkeld maakt, is dat veel partijen een rol hebben: het rijk met huurtoeslag, de corporaties met het bieden van betaalbare woningen en de gemeente met het armoedebeleid. Ook andere partijen zoals energiemaatschappijen en zorgverzekeraars hebben een belangrijke rol in de vaste lasten problematiek voor de laagste inkomens. Hoe geef je invulling aan je eigen verantwoordelijkheid, zonder verantwoordelijkheden van andere partijen over te nemen? Die grens hebben we opgezocht. We hebben voor de woonlasten gekeken naar de meest urgente en kwetsbare groep en daar een oplossing voor gezocht.’