De sociale zekerheid is continu in beweging en wordt voortdurend uitgedaagd door veranderingen in wetgeving, arbeidsmarktfactoren, bezuinigingen en veranderingen in doelgroep. Ingegeven door deze factoren verleggen steeds meer sociale diensten, SW-bedrijven en social enterprises de focus van individueel maatwerk naar een groepsgewijze aanpak.
Uit onderzoek blijkt dat er geen verschil is in het effect dat bereikt wordt bij cliënten bij een individuele of groepsgewijze aanpak (Folkers, Van Rijn & Appelo, 2007). Later onderzoek (Jong, Heijden & Deen, 2013) toont dit ook aan, maar belicht daarnaast dat cliënten minder tevreden zijn over de groepsgewijze trajecten. Reden temeer om veel aandacht te besteden aan het ontwerp, implementatie, uitvoering en evaluatie. Hoe doe je dat succesvol?
Voordelen
Voordelen van groepsgewijs werken liggen voor de hand: één professional bedient in een workshop vijftien cliënten, in plaats van vijftien afzonderlijke gesprekken die in totaal minstens twee keer zoveel tijd in beslag nemen. Door groepsgewijs te werken valt dus een grote efficiëntieslag te maken. Een voordeel dat wellicht minder vanzelfsprekend is, is dat in groepen impact kan ontstaan die individueel moeilijker te bereiken is. In groepen kunt u bijvoorbeeld borgen dat deelnemers van elkaar leren. Bijvoorbeeld door wederzijds ervaringen uit te wisselen, ideeën en oplossingen met elkaar te bespreken en te oefenen (Divosa, 2012). Cliënten zullen bepaalde oplossingen eerder als waardevol zien als die door ‘lotgenoten’ worden aangedragen (Caplan, Vinokur & Price, 1997). Maar ook omdat er simpelweg meerdere en verschillende perspectieven, stijlen, voorkeuren, ervaringen en bronnen van informatie bij elkaar komen. Tien mensen samen weten immers meer dan twee. Daarnaast komt het ook voor dat deelnemers elkaars netwerk en vangnet zijn tijdens, maar ook na de training: ze steunen elkaar, trekken samen op en vragen om advies. Verder zijn trainingen en groepsbijeenkomsten ook te benutten als diagnose-instrument: cliënten zijn langer achter elkaar in beeld en daadwerkelijk in actie. Tabel 1 (p. 59) toont de toepassing van mechanismen die gedragsverandering stimuleren voor individuele en groepsgewijze aanpak.
